Нэрт хөгжимийн зохиолч, удирдаач, МУАЖ,Төрийн шагналт Самбын ГончигсумлааНэрт хөгжимийн зохиолч, удирдаач, Монгол Улсын Ардын жүжигчин,Төрийн шагналт Самбын Гончигсумлаа нь 1915онд Баянхонгор аймгийн Өлзийтсүмын нутаг Ихэн хашаатын худаг гэдэг газар төржээ.Хошууны баг сургууль болонЦэцэрлэг мандалын дунд сургуульд хоер жил суралцаад 1930-1933 онд Улаанбаатар хотын Багшийн сургуульд дэвшин суралцахдаа хөгжимийн бүлгэмд элсэн орж,дуу хөгжимийн багш О>Дашдэлэгээр үндэсний хөгжим тоглох аргыг заалгажээ.1933-1937онд ЗХУ-ын Эрхүү хотод мал эмнэлгийн теxникумд сурч байхдаа Орос ардын найрал хөгжимийн дугуйланд явж,улмаар Эрхүүгийн радиогийн найрал хүгжимд хүгжимчин болсон байна.
МУАЖ Д.Мяасүрэнгийн намтар уран бүтээл1928 онд Ховд аймгийн Дарви сумын нутагт малчин ард Дашийн тавдугаар хөвүүн бол мэндэлжээ.Монголд шинэ урлаг, соёл хөгжиж байсан тэр үед ардын олон хөвгүүдийн нэгэн адил бага, дунд сургуульд суралцаж байхдаа мондалин хөгжим тоглохыг сурч улмаар анги
МУАЖ Л.Мөрдөржийн намтар уран бүтээлЗУУНЫ МАНЛАЙ ХӨГЖМИЙН ЗОХИОЛЧ, Чойбалсангийн Нэрэмжит шагнал (1948, 1951), МУАЖ (1975)
МУАЖ Д.Лувсаншаравын намтар уран бүтээл 1926 оны зургадугаар сарын нэгэнд Хэнтий аймгийн Баянхутаг сумын нутагт, Зүүн хашаатын "Яндаг худаг" гэдэг газар төрсөн.1932-1937 онд Сэцэн хааны Цагаан эргийн хийдэд /одоогийн Өндөрхаан хот/ шавилан сууж төвд ном,
МУАЖ О.Дашдэлэгийн намтар, уран бүтээлЭнэ зууны эхээр одоогийн Сэлэнгэ аймгийн Хушаат сумын нутагт ард Доржийнх гэгдэх нэгэн айл амьдран байжээ. Дорж Долгор хоёрын амьдрал туйлын ядуу дорой байсан учир хот газар орж олон түмнээ бараадья хэмээн явсаар
МУАЖ С.Гончигсумлайн намтар уран бүтээл Сэмбийн Гончигсумлаа нь 1915 оны хоёрдугаар сарын 18-нд Баянхонгор аймгийн Өлзийт сумын Ихэн хашаатын худаг" гэдэг газар төржээ.1928-1930 онд Баянзүрх уулын хошууны бага сургуульд, 1930-1933 онд Багшийн сургууль, 1933-1937 онд Эрхүүд сурч байхдаа
Ардын уран зохиолч Б.Лхагвасүрэнгийн намтар уран бүтээлээсМЗЭ-ийн шагналт(1989). Төрийн шагналт(1990). Соёлын Гавьяат зүтгэлтэн(1990). Ардын уран зохиолч (2001).
Ардын уран зохиолч Д.Пүрэвдоржийн намтар уран бүтээл 1957 онд Улаанбаатар хотын намын хорооны дэргэдэх Марксизм-Ленинизмын оройн их сургууль, 1965 онд Москва хотноо А.М.Горькийн нэрэмжит утга зохиолын дээд сургууль тус тус төгссөн. Дунд сургуульд багшилж байв.
Монгол Улсын Ардын жүжигчин Ц.Сэвжидийн намтар уран бүтээл Ц.Сэвжидийн урлагийн од болон гялалзах тавилан нь урлагийн бага ордон болох клубын бэлэг дэмбэрэлтэй ажил хэмээх галчаас эхлэлтэй гэдэг. Цаашид урлагийн их ордон театр, чуулгаар дамжин ажил үйлс нь түүнийг Монгол Улсын Төрийн шагналт, Ардын жүжигчин, бүжиг дэглээч болох амьдарлынх нь ариун замд хөтөлжээ.
Ардын уран зохиолч Ш.Сүрэнжавын намтар уран бүтээл 1963 онд МУИС, 1981 онд Москва хотноо А.М.Горькийн нэрэмжит дээд сургуулийн дэргэдэх Утга зохиолын дээд курсийг тус тус төгсчээ
“Уул усны шивнээ” тоглолт удахгүй тайзнааҮндэсний урлагийн их театрынхан 68 дахь жилийн өвөл цагийн нээлтээ өнгөрсөн сарын 28, 29 өдрүүдэд Төрийн шагналт, УГЗ, бүжиг дэглээч С.Сүхбаатарын найруулан тавьсан "Наран тамгатай талын монгол” нэртэй бүрэн хэмжээний концертоор эхэлж, "Монголын их хатад" бүжгэн жүжгийг тав дахь жилдээ тайзнаа толилуулсан. Харин одоо тус театрын уран бүтээлчид энэ сарын 18 -нд 18.00 цагт "Уул усны шивнээ " шинэ уран бүтээлийг үзэгч түмэндээ хүргэхээр ажиллаж буй ажээ.
Энэ оны хамгийн нандин үдэш “Snow Melody”-д тавтай морилно ууУлсын филармонийн Симфони найрал хөгжим Морин хуурын чуулга, “Баян Монгол” жазз найрал, рок попын дуучдын нэгдсэн “Snow melody” тоглолт “Корпорэйт” концертын танхимд энэ сарын 28-ны 19:00 цагт болно. Хуучин оноо үдэж, шинэ 2019 оноо угтах баярын уур амьсгал ноёлсон өдрүүдийн оргил арга хэмжээ нь мэргэжлийн шилдэг уран бүтээлчдийн нэгдсэн “Snow melody” тоглолт байх биз ээ.
Үндэсний урлагийн их театрын өвөл цагийн нээлт өнөөдөр болноҮндэсний урлагийн их театр 68 дахь жилийн өвөл цагийн нээлтээ Төрийн шагналт, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн, найруулагч, бүжиг дэглээч С.Сүхбаатарын найруулан тавьсан "Наран тамгатай талын Монгол" бүрэн хэмжээний концертоор хийх гэж байна. Концерт 2018 оны арваннэгдүгээр сарын 28, 29, 30-нд 18:00 цагаас тоглогдоно. Тус тоглолтод Төрийн шагналт, Хөдөлмөрийн баатар, Ардын жүжигчин Н.Норовбанзадын нэрэмжит дуучид, Монгол төрийн их найрал, зууны манлай бүжиг дэглээч Төрийн шагналт, ардын жүжигчин Ц.Сэвжидийн нэрэмжит бүжигчид оролцох ажээ.
Бүжгийн урлагийг гайхимшгийг мэдрүүлэх “Хувьсахуй” үдэшт саатаарайҮндэсний урлагийн их театрын дэргэдэх “Эрхэмсэг” бүжгийн охидын хамтлаг ирэх арванхоёрдугаар сарын 6-ны үдэш “ХУВЬСАХУЙ” тоглолтоо “Корпорейт конвеншн” центрд толилуулахаар болжээ.
“Нууцын эрэлд” хүүхдийн жүжиг нийслэлийн дүүргүүдэд тоглож байнаНийслэлийн Соёл, урлагийн газраас санаачлан хэрэгжүүлж байгаа “Урлагийн хот-Улаанбаатар” төслийн хүрээнд Н.Мандалын зохиол “Нууцын эрэлд” хүүхдийн жүжгийг 2018 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдөр Монгол Улсын Хүүхэлдэйн театрт нээлтээ хийсэн билээ. Энэхүү жүжиг нь Монгол ардын мартагдаж буй соёлын өв болох оньсого, тааврыг түгээн дэлгэрүүлэх, уламжлуулан үлдээх зорилгоор бичигдсэн төдийгүй хүүхдэд зориулсан жүжгийн зохиолын уралдаанд тэргүүлж “шилдэг зохиол” шагналыг хүртсэн зохиолоор бүтээгдэж байгаагаараа онцлогтой юм.
